Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en hebben een krachtige innerlijke “drive” om te leren. Kinderen willen weten hoe de wereld in elkaar zit. Ze willen dingen weten en kunnen. Kinderen blijven niet passief afwachten tot iemand hen iets aanbiedt, maar ondernemen zelf actie in hun eigen tempo. Het leer- en ontwikkelingsproces dat een kind doorloopt is voor ieder kind uniek en kent een eigen ontwikkelingsdynamiek. Totdat het kind naar school gaat. Vanaf dat moment moeten kinderen vooral stilzitten, opletten en luisteren naar het aanbod van de leerkracht dat, met hier en daar een kleine aanpassing, voor alle kinderen hetzelfde is.

“Te midden van de moeilijkheid ligt de mogelijkheid” (Einstein, 1879 – 1955).

Mensen zijn sociale wezens die in groepen leven. Een klas is slechts een van de groepen waar kinderen deel vanuit maken. Kinderen zijn in de eerste plaats gezinskinderen. Daarnaast maken kinderen deel uit van verenigingen, clubs, vriendengroepen, of online groepen. Door al deze groepen worden ze beïnvloed en al deze invloeden nemen ze mee de klas in.

Overal waar mensen in groepen samenkomen ‘gebeurt’ namelijk iets:

“If we were to watch a group for even a few minutes, we would see people doing all sorts of things: talking over issues, getting into arguments, and making decisions. They would upset each other, give each other help and support, and take advantage of each other’s weakness” (Forsyth, 2017:10).

Een groep in een basisschool vormt hierop geen uitzondering. Kinderen maken ruzie, vormen vriendschappen, sluiten elkaar buiten, pesten, helpen, troosten, werken samen of juist tegen elkaar.

“Als onderwijs mij niet past, mag ik het dan ruilen?” (Loesje)

Met de invoering van Passend Onderwijs is, nog meer dan voorheen, de nadruk komen te liggen op de individuele leerling. De centrale vraag is: “Wat heeft dit kind nodig om de gestelde doelen te halen”? Om deze vraag te kunnen beantwoorden heeft het onderwijsveld er een nieuwe experts bij gekregen zoals de Begeleider Passend Onderwijs en de Gedragswetenschapper. Samen met ouders, leerkrachten, maatschappelijk werkers, remedial teachers, ambulant begeleiders en wijkagent, buigen deze experts zich over de belemmerende en compenserende factoren in relatie tot de academische doelen die de kinderen moeten behalen. En daarmee is, vanuit groepsperspectief, een klas in het Nederlandse basisonderwijs een verzameling geworden van individuele kinderen met hun individuele leerbehoeften. De leerkracht heeft als opdracht alles uit het kind te halen wat erin zit, maar moet tegelijkertijd werken aan de doelen voor burgerschap en sociale vaardigheden.

In navolging van Cohn en Terfurth (2007), ziet GISSKID als belangrijke oorzaak voor problemen in de klas de uit balans geraakte driehoek IK (individu), WIJ (de groep) en HET (de doelen). Momenteel ligt enerzijds de nadruk op het individuele kind en anderzijds op de opbrengsten van het onderwijs. De zijde van de driehoek die HET en IK verbindt, is momenteel langer, ten koste van de zijden WIJ – IK en WIJ – HET. Alleen in een groep waarin de driehoek in balans is, zijn de condities aanwezig voor alle kinderen om optimaal tot ontwikkeling te komen. Om die reden moeten leerkrachten altijd streven naar balans (ibid).